Baranek Boży

Wielu chrześcijan utrzymuje, że dowód na ukrzyżowanie Jezusa i odkupienie grzechów można znaleźć w Ew.wg św. Jana 1:29, który to wers nazwa Jezusa Chrystusa “Barankiem Bożym, który gładzi grzechy świata.” Wielu innych nie bierze jednak tego dowodu poważnie i to z dobrego powodu.

Po pierwsze, chrześcijanie różnie rozumieją sens i znaczenie konceptu “Baranka”. Jedni kwestionują biblijne tłumaczenie, podczas gdy innym nie udaje się wykazać logicznego połączenia między “Barankiem Bożym” w Starym i Nowym Testamencie. Nawet Jan Chrzciciel, którego powyższy wers cytuje, wydaje się mieć problem z tym określeniem. Chrześcijanie wychodzą z założenia, że Jan Chrzciciel wiedział kim był Jezus i nazwał go “Barankiem Bożym” w Ew. wg św. Jana 1:29. Ale jeśli znał Jezusa tak dobrze, że był w stanie z pewnością przyznać mu ten tytuł, dlaczego w takim razie pyta on Jezusa kilka lat później: “Czy Ty jesteś Tym, który ma przyjść, czy też innego mamy oczekiwać?”(Ew. wg św. Mateusza 11:3)

Sami duchowni Kościoła Katolickiego są pośród mających trudności w sprostowaniu nieścisłości pomiędzy Starym i Nowym Testamentem. Nowa Katolicka Encyklopedia przyznaje niezdolność Kościoła do określenia źródła i pochodzenia tytułu “Baranek Boży”. Pomimo tego, że próbowano powiązać to określenie z Księgą Izajasza (Rozdział 53) odnosząc się do Listów Apostolskich 8:32, “ten tekst nie jest w stanie wyjaśnić tego określenia. ..”220 Teologiczny Słownik Nowego Testamentu (Theological Dictionary of the New Testament) podaje następujący komentarz: “Język aramejski może również służyć jako wyjaśnienie ze swoim użyciem jednego słowa, które można tłumaczyć jako ‘baranek’ lub ‘chłopiec lub sługa’. Jan Chrzciciel mogł więc opisywać Jezusa w Ew. wg św. Jana 1:29, 36 jako sługę Bożego, który gładzi grzechy świata poprzez poświęcenie samego siebie (Księga Izajasza 53).”221 Przepraszam, „sługę Bożego”? Hmm.. baranek/sługa; zwierzę/człowiek . .. Powinniśmy być może wdzięczni, że tłumacze pogodzili swoje różnice ograniczając się do tego samego biologicznego królestwa zwierząt . . . Ale wracając do tematu. . .

Czy więc rodzimy aramejski język Jana Chrzciciela mógł być zniekształcony w tłumaczeniu na greckie amnos Nowego Testamentu? Czy możliwe jest, że poprawne tłumacznie brzmi “chłopiec” lub “sługa” a nie “baranek”? Jeśli tak, jakiekolwiek powiązanie między odnośnikami do “Baranka Bożego” w Starym i Nowym Testamencie natychmiast zniknęłoby sprzed naszych oczu. Ma więc ogromne znaczenie, że napotkamy komentarz z Nowej Katolickiej Encyklopedii przyznający, że aramejskie słowo talya’ może być przetłumaczone nie tylko jako “baranek”, ale również jako “chłopiec” lub “sługa.”222 Dodatkowo, twierdzenie, że Jan Chrzciciel powiedział tak naprawdę “Oto sługa Boży” a nie “Oto Baranek Boży” jest, według autorów tej samej encyklopedii, “bardzo wiarygodne” oraz “o wiele łatwiejsze do wytłumaczenia.”223 Pamiętając opais theou, którego podstawowym tłumaczeniem jest “sługa Boży” a nie “Syn Boży”, czy może to być jeszcze jeden przypadek teologicznie uprzedzonego tłumaczenia? Całkiem możliwe.

Należy również nadmienić, że tak powszechnie dzisiaj używany na określenie Jezusa “Baranek Boży” wspomniany jest wyłącznie w Ew. wg św. Jana. Nie znajdziemy tego tytułu w żadnej z pozostałych ewangelii, co wskazuje na to, że był on używany przez mniejszość chrześcijan lub brakuje mu, co najmniej, biblijnego uzasadnienia. Znów, trzech autorów ewangelii do jednego, że te słowa nigdy nie padły z ust Jana Chrzciciela lub że nie zostały one wypowiedziane w znaczeniu, w którym zostały przetłumaczone. Jeśli pierwotnym znaczeniem było “sługa Boży” (zakładając, że wers ten został wypowiedziany), pozostali autorzy ewangelii powinni być docenieni za powstrzymanie się od pokusy zniekształcenia oryginalnego przesłania w abstrakcyjną “barankową” strukturę. Z drugiej strony, jeśli wierzyć, że w Biblii od początku do końca zawarte jest słowo Boże, dlaczego Bóg nie udzielił swojego objawienia pozostałym trzem autorom ewangelii? Zakładając obiektywną naturę Boga, szczególnie jeśli chodzi o szerzenie Jego prawdy tak dokładnie i tak daleko jak to tylko możliwe, musimy zapytać co jest bardziej prawdopodobne:

1. Nasz nieomylny Bóg nie przekazał trzykrotnie mającej spore znaczenie prawdy (hmm—na pewno nie).

2. Autor Ew. wg św. Jana w wersach 1:29 i 1:36 przeforsował dwukrotnie fałszywą doktrynę. (Możliwe, ale załóżmy, że tak nie było, gdyż byłoby wtedy trudno wierzyć jakiemukolwiek biblijnemu wersowi.)

3. Prawdziwe znaczenie to “sługa Boży”, ale doktrynalne uprzedzenie sprawiło, że zostało ono fałszywie przetłumaczone na “baranek Boży”.

Może powinniśmy popatrzyć na tą kwestię w kontekście wiary chrześcijańskiej, gdyż doktryna głosząca, że Jezus jest “Barankiem Bożym, który gładzi grzechy świata” łączy się w prostej linii z doktrynami o odkupieniu grzechów i grzechu pierworodnym. W jakim, przecież, innym celu byłby potrzebny ofiarny baranek, jeśli nie po to,aby odkupić (pierworodny) grzech świata?

* * *

220 New Catholic Encyclopedia. Vol 8, s. 338.

221 Kittel, Gerhard i Gerhard Friedrich. s. 54.

222 New Catholic Encyclopedia. Vol 8, s. 339.

223 Patrz odnośnik wyżej, s. 339.

Źródło: „Pierwsze i Ostatnie Przykazanie”

Autor: Dr. Laurence B. Brown

Tłumaczyła: Magdalena Kodura