Kiedy zaczyna się Ramadan?
Ujrzenie Nowiu Księżyca
Pytanie: Czy należy rozpocząć i zakończyć post według ujrzenia nowiu księżyca w Arabii Saudyjskiej, czy według ujrzenia nowiu księżyca w kraju w którym mieszkamy?
Odpowiedź: W tej kwestii istnieje aż sześć różnych opinii wśród uczonych. Przedstawiam jednak tylko dwie główne opinie.
Pierwszą opinią jest że każdy powinien ujrzeć nów we własnym kraju, a kraje w których księżyc wschodzi o tej samej porze powinny iść w ich ślad (zaczynać i kończyć post razem z nimi). Powodem jest że pora w której księżyc wschodzi, jest różna w zależności od miejsca.
Druga opinią jest, że w celu ustalenia początku nowego miesiąca wystarczy potwierdzenie jakiegokolwiek kraju Muzułmańskiego. Jeżeli nów księżyca został ujrzany w jakimkolwiek kraju, obowiązkiem innych Muzułmanów jest według tego rozpocząć post w Ramadanie i go zakończyć. Według tej opinii, jeżeli ujrzenie nowiu zostało potwierdzone w Arabii Saudyjskiej, obowiązkiem wszystkich Muzułmanów we wszelkich krańcach świata, jest rozpoczęcie postu jeżeli zaczyna się miesiąc Ramadan, i zakończenie postu jeżeli zaczyna się miesiąc Shauual. Jest to najbardziej powszechna opinia wśród stronników madhab (szkoły prawnej) Imama Ahmad’a Ibn Hanbal.
Niemniej jednak, pierwsza opinia jest słuszniejsza ze względu na dowody w Koranie, Sunnie i z powodu analogii.
Co do Koranu, Allah (Subhaanahu ła Ta’aala) mówi, co w przybliżeniu znaczy:
»To jest miesiąc Ramadan, w którym został zesłany Koran – droga prosta dla ludzi i jasne dowody drogi prostej, i rozróżnienie. Ktokolwiek z was będzie świadkiem tego miesiąca, niech pości…« (Surah al-Baqarah, 2:185)
Ostatnie zdanie jest zdaniem warunkowym, przy czym reguła zawarta w zdaniu warunkowym dotyczy każdego kto spełnia ten warunek, nie dotyczy zaś nikogo kto nie spełnia tego warunku. Tak więc zdanie: »Ktokolwiek z was będzie świadkiem tego miesiąca, niech pości« sugeruje że każdy kto nie będzie świadkiem, nie pości.
Powszechną wiedzą wśród astronomów jest, że czas w którym księżyc wschodzi różni się w zależności od miejsca. Można ujrzeć księżyc w jednym miejscu, a w innym nie. Dlatego też na podstawie wersetu, każdy kto nie ujrzy (nowiu) nie jest zobowiązany pościć.
Co do Sunny, Prorok (sal allahu `alejhi ła sallam) powiedział: „Jeżeli ujrzycie (nów księżyca Ramadanu) pościcie, a jeżeli ujrzycie (nów księżyca Szauualu), zakończcie post. Jeżeli jednak (księżyc) będzie zachmurzony, odliczcie trzydzieści dni.”
Prorok (sal allahu `alejhi ła sallam) powiedział, „jeżeli ujrzycie”. Połączył zatem nakaz ten z ujrzeniem, a gdy nakaz jest połączony z faktyczną przyczyną, nakaz ten zostaje zniesiony gdy przyczyny jest brak.
Jeżeli chodzi o analogię jesteśmy zdania, że tak samo jak czas rozpoczęcia i zakończenia postu każdego dnia jest różny w zależności od miejsca, w ten sam sposób, początek i koniec miesięcznego postu także się różni. Na przykład tutaj w Riyadh, codziennie zaczynamy i kończymy nasz post przed ludźmi w al-Hidziaaz. Dlatego też naszym obowiązkiem jest zacząć pościć podczas gdy oni nadal jedzą. Na koniec dnia my jemy, podczas gdy oni jeszcze poszczą. Z tego względu każde miejsce podlega własnej regule ze względu na różnice wschodu i zachodu słońca, i to samo tyczy się różnicy wschodu i zachodu księżyca.
Tak więc odpowiedź na to pytanie jest jasna. Twoim obowiązkiem jest pościć według ujrzenia nowiu księżyca w tym miejscu w którym się znajdujesz.
Podobnie odpowiedział Szeich Ibn Dzibriin.
Pytanie: Jeżeli muzułmanie ujrzeli nów księżyca Ramadanu w jednym kraju, czy ludzie w innych krajach wtenczas także mają pościć?
Odpowiedź: Nie mamy wątpliwości co do różnic zachodu (księżyca), oraz różnicy w ujrzeniu nowiu pomiędzy krajami. Z tego powodu wielu uczonych uważa że każdy kraj odrębnie powinien ujrzeć nów jeżeli istnieje (pomiędzy tym krajem a innymi) faktyczna różnica (zachodu księżyca).
Ich dowodem jest historia Kurayb’a, sługi Ibn 'Abbaas’a, gdy Ramadan rozpoczął się podczas gdy był on w Szaam (dzisiejsza Syria, Jordania i Palestyna). Ludzie w Szaam zaczęli pościć w piątek. Nów księżyca został jednak ujrzany w Medynie dopiero w piątek w nocy (czyli zaczęli pościć dopiero w sobotę). Kurayb poinformował Ibn 'Abbaas’a że Mu`aałiyah i ludzie w Szaam zaczęli pościć w piątek. Ibn 'Abbaas powiedział: „My jednak będziemy kontynuować post aż ujrzymy nów księżyca (wskazujący na koniec miesiąca Ramadan), albo pościć będziemy przez 30 dni. Tak nakazał nam Wysłannik Allaha (sal allahu `alejhi ła sallam).” (Fataawa Ramadhaan – Tom 1, str. 108, Fatwa Nr.54; Fataawa al-Siyaam libni Jibriin, str. 21)
Ważna uwaga dodatkowa:
Niektórzy ludzie sugerują, iż w celu określenia nowiu należy użyć wyłącznie lub częściowo obliczeń astronomicznych. Nie jest to rzecz nowa, gdyż już wcześniej w historii muzułmanów i w czasach Proroka () pojawiały się takie sugestie. Ibn Umar relacjonuje, iż że Wysłannika Allaha mówił:
„Jesteśmy niepiśmiennym narodem. Nie używamy pism i obliczeń astronomicznych (aby określić czas postu). Miesiąc trwa tyle (i tu pokazywał swoje palce 3 razy, za trzecim razem chowając kciuk, co oznaczało 29 dni) lub tyle (i tu pokazywał swoje palce 3 razy, co oznaczało 30 dni).” (Buchari i Muslim oraz Abu Dauud)
W relacji Abu Dauud’a pojawia się fragment: „Dlatego też Ibn Umar zazwyczaj kończył swój post wraz z innymi ludźmi bez uwzględniania obliczeń astronomicznych.”
To pokazuje, iż Wysłannik () chciał, aby post, jako forma oddawaniu czci Allachowi, był prosty i dostępny poziomowi zwykłych ludzi, z dala od wpływu i kontroli, jaką narzuca wyspecjalizowana wiedza naukowa (pewna czy wątpliwa). To pokazuje również, jak określał to Ibn Taymiyah, iż opisanie narodu jako niepiśmiennego ma tą zaletę, iż czyni ten naród niezależnym od jakiegokolwiek skomplikowanego systemu w wykonywaniu podstawowych aktów czci. Ktokolwiek odrzuca tę prawdę, w rzeczywistości wykracza poza konsensus uczonych i niszczy piękno i prostotę tej religii i co gorsza z pewnością przeciwstawia się Wysłannikowi Allaha.
Autor: Szeich Muhammad Ibn Saleh al-’Uthaymiin(RH)
Tłumaczył: Abu Anas bin Marian