Prorok Muhammad (SAAWS) powiedział o misji, z którą został posłany do ludzi: „Wysłano mnie, abym dopełnił i uszlachetnił zasady moralności”. Pamiętajmy, że nie tylko w kwestiach religii, ale także w codziennym życiu powinniśmy kierować się takimi źródłami wiedzy na temat naszego zachowania się, jak Qur’an, tradycja(sunna) Wysłannika (SAAWS), czy idżma (jednolita opinia muzułmańskich naukowców).

Aisza, zapytana o charakter i moralność Wysłannika Allaha (SAAWS), odpowiedziała: Jego charakter to jest Qur’an i jego moralność to jest Qur’an. Ten hadis pokazuje nam, że nie można rozpatrywać moralności muzułmanina w oderwaniu od podstawowych zasad naszej religii, z których najważniejsza jest modlitwa.

Prorok (SAAWS) nazwał ją filarem filarów Islamu, a innym razem powiedział, że modlitwa dla Islamu jest tym, czym maszt dla namiotu – kiedy zabierzemy maszt, cały namiot się zawali. Za dowód tego, że nie można rozpatrywać moralności muzułmanina w oderwaniu od filarów Islamu, niech świadczą także słowa Allaha z Qur’anu (w znaczeniu wg J. Bielawskiego, Sura Al-’Ankabut, ajat 45): „Głoś to, co ci zostało objawione z Księgi, i odprawiaj modlitwę! Zaprawdę, modlitwa chroni od szpetoty i powstrzymuje od niegodziwości!”

Ten werset jasno nam pokazuje, że jeśli nasza modlitwa będzie szczera, także nasza moralność będzie dobra i nie dozna uszczerbku.

Jest hadis, który mówi, że jeśli modlitwa muzułmanina będzie dobra i zostanie przyjęta przez Allaha, to w Dniu Ostatecznym inne jego dobre uczynki też zostaną przyjęte. A jeśli modlitwa wiernego nie zostanie przyjęta, wtedy inne dobre uczynki tego człowieka też nie będą przyjęte w Dniu Ostatecznym.

Modlitwy Obowiązkowe

Pięciokrotna modlitwa została nakazana wszystkim muzułmanom podczas Podróży Nocnej Proroka (SAAWS). Warto przypomnieć, że początkowo Allah nakazał Prorokowi (SAAWS) i jego społeczności pięćdziesiąt modlitw dziennie, ale ta liczba stopniowo była zmniejszana, aż doszła do pięciu modlitw obowiązkowych.

Hadis przekazany przez Ibn Abbasa mówi nam, że Prorok (SAAWS), mówiąc o związku między czynem i intencją (i wynagrodzeniu za nasze dobre uczynki) powiedział: Kto miał zamiar zrobić jakiś dobry uczynek i zrobił go, temu Allah w nagrodę zapisze dziesięć dobrych uczynków i pomnoży go do siedmiuset razy i więcej. Zatem, jeśli pomodlimy się pięć modlitw obowiązkowych, dostaniemy in sha Allah takie wynagrodzenie, jak za nakazane początkowo pięćdziesiąt modlitw. Na tym przykładzie widać, jakie jest Miłosierdzie i Hojność Allaha i jak wynagrodzi On człowiekowi każdy uczynek, zrobiony ze szczerą intencją zadowolenia Allaha.

Przekazał Abu Hurajra, że Prorok (SAAWS) zapytał swoich towarzyszy: Czy gdyby ktoś pięć razy dziennie kąpał się w rzece, przepływającej pod jego drzwiami, pozostałby na nim jakiś brud? Odpowiedzieli: Ależ nie, Wysłanniku Allaha. Powiedział im: I jak woda oczyszcza z brudu, tak pięciokrotna modlitwa oczyszcza was z grzechów… lecz nie z grzechów ciężkich. Przekazał Abu Hurajra, że Prorok (SAAWS) powiedział: Zaprawdę, modlitwy pięciokrotne i modlitwy piątkowe zmazują to, co jest między nimi, jeśli ktoś nie robi kabair (ciężkich grzechów). Przekazał Ibn Masud, że Prorok (SAAWS) powiedział: Odmawiaj modlitwę na obu końcach dnia i nocą; zaprawdę, dobre uczynki zmazują złe uczynki.

Te wszystkie hadisy pokazują nam, że powinniśmy modlić się niezależnie od tego, jakie grzechy popełniliśmy. Czasami Szatan mówi nam – nie módl się, bo i tak nagrzeszyłeś. Ale kiedy zostawimy modlitwę, będziemy podobni do człowieka, który ubrudził się w pracy, a po przyjściu do domu nie umył się, bo pomyślał, że jutro znowu się ubrudzi. Pamiętajmy, że jedynym grzechem, którego nie przebacza Allah jest niewiara lub dodawanie Mu towarzyszy – podczas gdy On wybacza, komu zechce, mniejsze grzechy.

Towarzysze Proroka żadnego grzechu nie uważali za niewiarę – z wyjątkiem świadomego pomijania modlitwy. Kalif Abu Bakr powiedział: „Kto opuszcza modlitwę, jest niewierny!” Wspólna modlitwa w meczecie.

Prorok (SAAWS) powiedział: Modlitwa w grupie jest dwadzieścia siedem razy lepsza od modlitwy jednego muzułmanina, a modlitwa w meczecie jest dwadzieścia siedem razy lepsza od modlitwy w innym miejscu.

Zobaczmy teraz, jaką nagrodę przygotował Allah dla każdego człowieka, który przyjdzie do meczetu ze szczerą intencją pomodlenia się. Pomnóżmy wynagrodzenie za jego dobry uczynek dziesięciokrotnie, później razy dwadzieścia siedem za modlitwę za imamem i jeszcze dwadzieścia siedem razy za modlitwę w meczecie… Wyjdzie nam, że nasza nagroda za wspólną modlitwę w meczecie będzie pomnożona ponad siedem tysięcy razy! Taka wielka nagroda za tak niewielki z pozoru uczynek – a jednak niektórzy muzułmanie zachowują się tak, jakby nie chcieli zasłużyć na tak wielkie wynagrodzenie.

Pewnego razu Prorok (SAAWS) zapytał swoich Towarzyszy: Czy powiedzieć wam, co zbliża człowieka do Allaha i podnosi jego rangę w Raju? Odpowiedzieli: Ależ tak, Wysłanniku Allaha, powiedz nam. Powiedział im: Dokładne robienie wu’du, choćby było w tym coś, czego nie lubimy (albo: choćby woda była zimna), liczne kroki (częste chodzenie) do meczetu, a po modlitwie oczekiwanie na kolejną modlitwę.

Nie znaczy to, że mamy nic nie robić, tylko czekać, aż znowu się pomodlimy, ale powinniśmy mieć świadomość tego, że za jakiś czas znowu powinniśmy przerwać swoje zajęcia i pomodlić się. Prorok (SAAWS) powiedział, że kto oczekuje na modlitwę w meczecie i ma ważne wu’du, aniołowie proszą Allaha o miłosierdzie dla niego. Szczególne wynagrodzenie muzułmanin otrzyma za modlitwy w meczetach Al-Aqsa (tzw. Meczet Omara) w Jerozolimie, w Meczecie Proroka w Medynie i w Meczecie Al-Haram w Mekce.

Modlitwa Piątkowa (salatul dżumu’a)

Szczególne znaczenie ma modlitwa piątkowa, która jest obowiązkowa dla każdego zdrowego, dorosłego mężczyzny, jeśli nie podróżuje (za czasów Proroka (SAAWS) nie obowiązywała także niewolników). Nabożeństwo w Islamie odbywa się w piątek na pamiątkę tego, że w piątek Allah stworzył Adama (SAAWS); także w piątek Adam (SAAWS) został wygnany z Raju, w piątek Allah wybaczył mu, w piątek Adam (SAAWS) umarł… i w piątek będzie koniec świata.

Prorok (SAAWS) powiedział, że kto przyszedł do meczetu na modlitwę piątkową, w skupieniu wysłuchał kazania i dobrze pomodlił się dwa rakaty za imamem, temu Allah wybaczy jego grzechy przyszłe do następnego piątku i jeszcze na trzy dni naprzód (ten hadis również nie dotyczy wszystkich grzechów ciężkich). Razem daje to dziesięć dni – i jest potwierdzeniem hadisu, mówiącego o dziesięciokrotnym wynagrodzeniu za dobry uczynek zrobiony z dobrą intencją (czyli dla zadowolenia Allaha).

Niekiedy trudno nam przyjść na modlitwę piątkową z powodu pracy czy innych codziennych zajęć. Tymczasem Allah mówi – kiedy słyszycie wezwanie na piątkową modlitwę, zostawiajcie wasze interesy!, a Prorok (SAAWS) powiedział w jednym z hadisów, że kto bez usprawiedliwiającego powodu opuścił trzy (kolejne) modlitwy piątkowe, tego serce będzie na zawsze zapieczętowane przez Allaha.

Odmawianie Zaległych Modlitw Obowiązkowych

Allah w Qur’anie mówi (co znaczy, wg Bielawskiego): „Zaprawdę, modlitwa obowiązuje wiernych w oznaczonych porach!”

Naukowcy są zgodni co do tego, że jeśli opuścimy jakąś modlitwę z własnej winy, nie dostaniemy za nią wynagrodzenia – jednak obowiązuje nas odmówienie jej w późniejszym terminie. Możemy odmówić modlitwę zaległą przed następną modlitwą obowiązkową, możemy także odmówić ją przed tą samą modlitwą następnego dnia (czyli jeśli np. opuściliśmy modlitwę południową, następnego dnia w jej porze najpierw odmawiamy modlitwę zaległą, później modlitwę południową – lub modlitwy, jeśli modlimy się sunna – z tego dnia).

Jeśli ktoś nie modlił się dłuższy czas (np. przez tydzień), wtedy przez następny tydzień w porze każdej modlitwy najpierw odmawia modlitwy zaległe, później bieżące – w ten sposób odmówi wszystkie zaległe modlitwy.

Powinniśmy zawsze pamiętać, ile mamy modlitw zaległych (oczywiście najlepiej nie mieć ich w ogóle). Jeśli zapomnimy, a było ich więcej niż pięć, wtedy wg niektórych szkół nie musimy odmawiać wszystkich modlitw zaległych – wystarczy, że zrobimy wu’du i pomodlimy się dwa rakaty modlitwy at-tauba. Jednak na przykład szkoła imama Szafi’iego uważa, że muzułmanina zawsze obowiązują wszystkie modlitwy zaległe – jeśli trzymamy się tej szkoły, lepiej dla pewności przyjąć, że modlitw zaległych było nieco więcej, niż się nam zdaje.

Modlitwy Nadobowiązkowe (sunna)

Te modlitwy są bardzo wysoko wynagradzane przez Allaha, a opuszczanie ich z lenistwa również jest grzechem.

Według jednego z hadisów qudsi, jeśli w Dniu Ostatecznym muzułmanin będzie miał jakieś zaległe modlitwy obowiązkowe, Allah powie: Sprawdźmy, czy mój sługa odmawiał modlitwy nadobowiązkowe, którymi można uzupełnić to, czego zabrakło w jego modlitwach obowiązkowych.

Ten hadis nie zwalnia nas z konieczności odmawiania modlitw zaległych!

Prorok (SAAWS) powiedział: Kto pomodli się dobrze pięć modlitw obowiązkowych, a poza nimi odmówi (jednego dnia) dwanaście rakatów modlitw nadobowiązkowych, temu za każdym razem Allah pobuduje dom w Raju.

Niektóre modlitwy zaliczają się do kategorii sunna muakkada – są to modlitwy nadobowiązkowe, których Prorok (SAAWS) nie opuścił ani razu. Zalicza się do nich: dwa rakaty przed modlitwą Fadżr, dwa rakaty po modlitwie Maghrib, nieparzystą ilość rakatów (najlepiej trzy) modlitwy Witr, odmawianej przed snem lub przed początkiem pory Fadżr.

Bardzo ważne są także dwa rakaty tahijjat al-masdżid – modlitwy na powitanie meczetu, odmawianej po wejściu do meczetu. Nie odmawiamy ich jedynie wtedy, kiedy trwa już wspólna modlitwa (wtedy dołączamy do modlących się za imamem), lub kiedy słychać już adhan (wtedy powtarzamy słowa muezzina).

I tutaj taka mała prośba – starajmy się nie odmawiać tej modlitwy w drzwiach do meczetu…

Warunki Modlitwy

– intencja odmówienia danej modlitwy;
– czystość ciała;
– czystość ubrania (które musi zasłaniać awra – dla mężczyzny strefa od pępka do kolan, dla kobiety całe ciało z wyjątkiem twarzy, dłoni i stóp, ubranie nie może ciasno opinać ciała ani być przezroczyste);
– czystość miejsca modlitwy.

Fundamenty Modlitwy

– intencja odmówienia danej modlitwy;
– takbir rozpoczynający modlitwę (podniesienie dłoni do uszu lub na wysokość ramion i wypowiedzenie „Allahu Akbar”);
– recytacja Sury Al-Fatiha w każdym rakacie; – ru’ku (skłon w pasie, kiedy ciało jest pochylone mniej więcej pod kątem prostym, plecy są wyprostowane, a ręce spoczywają na kolanach);
– wyprost; – dwukrotny sudżud (pokłon do ziemi, podczas którego ziemi dotyka siedem części ciała: palce stóp, kolana, dłonie, czoło z nosem);
– dżalsat (przysiad między jednym a drugim sudżud); – taszahhud (wg szkoły imama Szafi’iego także prośba o błogosławieństwo dla Proroka (SAAWS));
– taslim (salam) na prawo;
– zachowanie kolejności tych elementów modlitwy.

Kierunek Mekki

Dla Polski kierunek qibla to w przybliżeniu południowy wschód z lekkim odchyleniem ku południowi. Jeżeli nie jesteśmy w stanie dokładnie określić kierunku Mekki przed modlitwą, wystarczy, że będziemy przekonani, że dołożyliśmy wszelkich starań, aby dobrze to uczynić. Jeśli w trakcie modlitwy przekonamy się, że jesteśmy zwróceni w złym kierunku, wystarczy, że zwrócimy się we właściwą stronę i dokończymy modlitwę. Jeśli już po modlitwie okaże się, że byliśmy zwróceni w złym kierunku, ale modląc się, byliśmy przekonani, że modlimy się w kierunku Mekki (lub zbliżonym do niego – na tyle, na ile mogło nam się zdawać), nasza modlitwa pozostaje ważne i nie ma potrzeby powtarzania lub odrabiania jej.

Strój do Modlitwy

Pamiętajmy, że jeśli podczas modlitwy zostaną odsłonięta jakieś części ciała, które są awra (słowo awra ciężko dosłownie przetłumaczyć na polski, oznacza te części ciała, których nie wolno pokazywać obcym osobom), nasza modlitwa będzie nieważna i obowiązuje nas powtórzenie takiej modlitwy. Dla mężczyzny awra sięga od pępka do kolan włącznie – także od wysokości pępka do kolan z tyłu ciała. Dlatego, kiedy jest ciepło, nie powinniśmy modlić się w samej koszulce, wpuszczonej w spodnie, ponieważ może się zdarzyć, że przy wykonywaniu ru’ku albo sudżud nasze ciało zostanie odsłonięte.

Takim wypadkom zapobiega długa muzułmańska koszula (kamis) lub dżellaba. Można też przewiązać się w pasie bluzą, koszulą itp.

Autor: Abd ul-Karim