Księga Wody (Kitab al-Ma’a) to pierwsza encyklopedia medycyny, której hasła zostały ułożone w porządku alfabetycznym. Bierze ona swoją nazwę od pierwszego hasła, którym była Al-Ma’a (woda).

Jej autorem był Abu Mohammed Abdellah Ibn Mohammed Al-Azdi, znany jako Ibnu Al-Thahabi (zmarł w 1033 roku ery chrześcijańskiej, 466 roku Hidżry w Walencji, w Al – Andalus). Urodził się w mieście Suhar (na obszarze dzisiejszego Omanu). Przeniósł się do Basry, następnie do Persji, gdzie studiował u Al – Biruniego i Ibn Sinny. Później wyemigrował do Bajt Al-Maqdis (Jerozolimy) i ostatecznie osiadł w Walencji. Rękopis Księgi Wody (Kitab al-Ma’a) zawiera około dziewiętset stron. Pod każdą literą alfabetu znajdują się nazwy chorób, dolegliwości, przypadłości, lekarstw i opisy kuracji. Jest to pierwsza znana klasyfikacja terminów medycznych, ułożona w porządku alfabetycznym. W tej encyklopedii Ibn Al-Thahabi nie wymienia jedynie terminów, ale i dzieli się pewnymi spostrzeżeniami na temat funkcjonowania ludzkiego organizmu. Wyjaśnia nawet proces widzenia. Pisze, że proces widzenia człowieka zaczyna się w oku. Obraz zarejestrowany przez siatkówkę oka jest przez nią skierowany nerwem wzrokowym do mózgu. Mózg następnie przechowuje go w pamięci. To wyjaśnienie zbliżone jest do tego, którego udzielił Ibn Al-Hajtham, który zmarł w 1040 roku (ery chrześcijańskiej), trzydzieści trzy lata po śmierci Ibn Al-Thahabiego. Nie wiadomo jednak czy się spotkali, a jeżeli tak, to gdzie. Nie wiemy też czy Ibn Al-Thahabi znał inne prace na ten temat. Książka zawiera niezliczone nazwy ziół. Znajdują się w niej ponadto cenne informacje o psychologii pacjenta. Czytamy w niej, że wszystko zaczyna się od odpowiedniej diety i ćwiczeń, a kiedy to nie przynosi rezultatu, należy użyć odpowiednich lekarstw.

Artykuł pochodzi z serwisu islam.pl (link)