W starożytnym Egipcie oraz Mezopotamii, medycyna naukowa żyła ramię w ramię z medycyną sakralną oraz magiczną. Z biegiem czasu medycyna naukowa dokonała znaczących postępów i Grecy, rozwijając swoją medycynę naukową, czerpali w dużej mierze z wiedzy i doświadczeń lekarzy egipskich oraz mezopotamskich.

Asklepion był grecką świątynią lecznictwa, poświęconą Apollonowi i Asklepiosowi, według wierzeń greckich mieli to być bogowie lecznictwa. Leczenie w tych instytucjach było prowadzone przez kapłanów; znaczącą rolę w tych miejscach odgrywał aspekt psychologiczny. Były to miejsca niezwykłych uzdrowień, mimo iż żadni lekarze, w żaden sposób, w tym nie uczestniczyli. Tak więc, mimo iż Grecy sukcesywnie oddzielali magię od medycyny, to nie mogli rozszerzyć swoich wpływów na medycynę sakralną, ani nie mogli objąć swoimi wpływami procedury lecznicze stosowane w Asklepionach, gdzie lecznictwo oparte na magii było na porządku dziennym.

Wraz z nadejściem chrześcijaństwa, świątynie lecznictwa nie zniknęły całkowicie, ale wiara w pogańskich bogów stopniowo zanikła. Asklepios wraz z innymi bogami został porzucony, prawdziwym uzdrowicielem został Chrystus. Podobnie Dioscuri, Kastor i Polluks zwolnili swoje miejsce nowym patronom sztuki leczniczej. Świątynia Apollona na Palatynie została zburzona i z jej kamieni został wzniesiony kościół św. Sebastiana, chrześcijańskiego męczennika i obrońcy przed zarazami.

Niektórzy uczeni uważali szpitale bizantyjskie za poprzedniki szpitali muzułmańskich. Czynniki geograficzne nadały tym twierdzeniom sens, zwłaszcza odkąd szpitale, takie jak ten w Jerozolimie, znalazły się na terytoriach zajętych przez muzułmanów, za czasów pierwszych czterech Kalifów. Ale największe podobieństwo szpitali bizantyjskich do muzułmańskich, polega na ich charytatywnym charakterze, choć pod tym względem wpływ Bizancjum nie jest uważany za zasadniczy. Ponadto występują odmienne cechy pomiędzy nimi. W odróżnieniu od szpitali muzułmańskich, kapłani w szpitalach bizantyjskich, odgrywali pewną rolę w leczeniu chorych.

Pewne różnice, pomiędzy szpitalami przedmuzułmańskimi, a muzułmańskimi w Bizancjum, wydają się być bardzo wyraźne.

Szpitale muzułmańskie były szpitalami we współczesnym znaczeniu tego słowa, wyspecjalizowanymi placówkami, gdzie chorzy byli leczeni i wypisywani po zakończeniu kuracji. Bizantyjskie szpitale nie osiągnęły takiego poziomu specjalizacji.

Rzymianie mieli szpitale, wykorzystywane w czasie wojen obok waletudinariów dla jeńców i gladiatorów, istniały również przedmuzułmańskie szpitale w Indiach; ale prawdopodobnie najważniejszym szpitalem przedmuzułmańskim, który posłużył jako wzorzec dla wczesnych szpitali muzułmańskich, był szpital w Jundisapurze. Miasto to było nestioriańskim ośrodkiem medycznym.

Szpitale, co najmniej do połowy wieku dziesiątego, były jednym z najwybitniejszych osiągnięć cywilizacji muzułmańskiej. Najlepsza dostępna w tym czasie wiedza, znalazła w nich swoje zastosowanie; miały określone oddziały i wyspecjalizowanych lekarzy, oraz personel.

Pierwszym szpitalem wybudowanym w epoce islamu, był szpital w Damaszku (88 rok Hidżry, tj. 706-707 ery chrześcijańskiej). Jego założycielem był Łal’ad ibn Abdulmalik (705-715 ery chrześcijańskiej) – szósty kalif umajjadzki. Pierwszy muzułmański szpital został wybudowany w celu leczenia chorych, oraz objęcia opieką osób dotkniętych chorobami chronicznymi, jak również trędowatych, ślepych i biednych. Szpitale zatrudniały więcej niż jednego lekarza.

Za Umajjadów odnotowano budowę jeszcze jednego szpitala, znajdował się on w Kairze. Naszym jedynym źródłem potwierdzającym jego istnienie jest Ibn Duqmaq (zm.1406 ery chrześcijańskiej), nie zawiera ono żadnych informacji na temat tego, jaki to był rodzaj szpitala.

Wynika z tego, że duży wpływ na budowanie szpitali w świecie muzułmańskim miała medycyna indyjska, oraz tradycja medyczna Azji Środkowej, a dokładniej mówiąc – Turcji.

Artykuł pochodzi z serwisu islam.pl (link)