Jednym z celów Islamu jest oczyszczanie duszy ze złych cech i skłonności, a to z kolei w naszej religii wiąże się z oczyszczaniem ciała. Nasza dusza oczyszcza się z tego, co złe, przez oddawanie czci Allahowi, przez pracę nad sobą, abyśmy potrafili stać się całkowicie poddanymi. Naszym najważniejszym obowiązkiem wobec Stwórcy jest modlitwa, a z kolei warunki modlitwy to czystość ciała, czystość ubrania i czystośc miejsca, w którym chcemy się modlić. Anioł Dżibril (PZN) nauczył Proroka (PZN) tego, jak robić wu’du, na początku Posłannictwa Muhammada (PZN) – co pokazuje nam, że zachowanie czystości było już obowiązkiem pierwszych muzułmanów.

Najbardziej chyba znanym wersetem mówiącym o konieczności obmycia ciała przed modlitwą jest ajat 6. Sury Al-Ma’ida (Stół Zastawiony; w znaczeniu wg J. Bielawskiego): „O wy, którzy wierzycie! Kiedy stajecie do modlitwy, to przetrzyjcie wasze twarz i ręce aż do łokci, przetrzyjcie lekko wasze głowy, a nogi myjcie – aż do kostek. A jeśli jesteście w stanie nieczystym, to oczyszczajcie się. A jeśli jesteście chorzy albo w podróży, albo jeśli ktoś z was przyszedł z ustronnego miejsca, albo jeśli dotykaliście kobiet, a nie znajdziecie wody, to poszukajcie dobrego piasku i wycierajcie nim twarze i ręce. Allah nie chce sprawiać wam trudności, lecz chce was tylko oczyścić i chce w pełni obdarzyć was Swoją dobrocią. Być może, będziecie wdzięczni!”

Można w tym miejscu zauważyć, że zwrot „jeśli dotykaliście kobiet” większość uczonych rozumie jako określenie stosunku seksualnego – ze względu na to, że są hadisy, które mówią, że Prorok (PZN) po zrobieniu wu’du całował swoje żony, a następnie modlił się, nie powtarzając obmycia. Jedynie szkoła imama Szafi’iego rozumie te słowa dosłownie.

„Miejsce ustronne” oznacza miejsce, w którym załatwiamy potrzeby fizjologiczne, dzisiaj najczęściej jest to ubikacja. Zwrot „nogi myjcie – aż do kostek” oznacza konieczność dokładnego umycia stóp do kostek włącznie. Przekazał Abdullah bin Amr bin Assr ?: podczas podróży z Prorokiem (PZN) został on z tyłu. Dołączył do nas, kiedy wykonywaliśmy wu’du przed modlitwą Asr i przecieraliśmy mokrymi dłońmi nasze stopy. Zwrócił się do nas i dwa lub trzy razy głośno powiedział: Chrońcie wasze stopy przed Ogniem!

Warto zwrócić uwagę, że przytoczony werset precyzuje także ułatwienia dotyczące tajammum.

Prorok (PZN) powiedział, że czystość jest częścią wiary, a wiara jest drogą prowadzącą do Raju. Jest hadis, który mówi o konieczności wykąpania się, zanim pójdziemy do meczetu na modlitwę piątkową (zdaje się, że ten hadis odnosi się także do modlitwy świątecznej, ale tego nie jestem pewien). Inne hadisy zalecają mycie rąk przed i po jedzeniu (Prorok (PZN) powiedział, że kto kocha Allaha, myje ręce przed jedzeniem, a Allah kocha tych, którzy myją ręce po jedzeniu), wu’du przed jedzeniem lub piciem, jeśli jesteśmy w stanie nieczystości, regularne czyszczenie zębów (Prorok (PZN) powiedział, że gdyby nie było to uciążliwe dla ludzi, nakazałby czyszczenie zębów przed każdą modlitwą).

Inny hadis zakazuje przebywania w meczecie ludziom, którzy zjedli dużo czosnku lub cebuli („co przeszkadza ludziom, przeszkadza też aniołom” – w sensie zapachu). Ludzie, którzy wydzielają brzydki zapach na skutek jakiejś dolegliwości czy choroby, są zwolnieni z udziału w modlitwach piątkowych i świątecznych. Wyjątkiem jest przykry zapach z ust osoby, która pości – jest hadis, który mówi, że przykry zapach z ust poszczącego dla Allaha jest lepszy niż zapach piżma. Podobnie powinniśmy dbać o włosy czy brodę, jeśli ją zapuszczamy. Pewien hadis mówi, że do Proroka (PZN) przyszedł człowiek, który miał bardzo zaniedbane włosy i brodę. Prorok (PZN) poprosił tego człowieka, żeby doprowadził się do porządku, a kiedy tamten wrócił, z uczesanymi włosami i brodą, Prorok (PZN) powiedział: Czy nie lepsze to niż zburzone włosy i wygląd szaleńca?

Przekazała Aisha, że zobaczyła Proroka (PZN) przycinającego i perfumującego swoją brodę, i zapytała go: Ty tak czynisz? Odpowiedział jej: Allah jest piękny i kocha tych, którzy starają się być piękni.

Tak samo powinniśmy dbać o czystość ubrania. W pewnym hadisie jest powiedziane, że kiedy Prorok (PZN) zobaczył pewnego człowieka w poplamionym ubraniu, zapytał: Czy ten człowiek nie ma czym wyprać swojego ubrania?

Przekazano też, że Wysłannik Allaha (PZN) zobaczył człowieka, który był ubrany tylko w dolną część ubrania. Zapytał tego człowieka, czy ma pieniądze, a gdy dowiedział się, że tamten ma ich sporo, odpowiedział: Skoro Allah obdarował cię majątkiem, to pokaż na sobie Jego dar i hojność.

Prorok (PZN) zalecał także, żeby w piątek zakładać inne ubranie niż to, w którym chodzimy do pracy lub które zakładamy w inne dni tygodnia (oczywiście, jeśli stać nas na świąteczne ubranie).

Powinniśmy jednak uważać, żeby nie przywiązywać do spraw ładnego ubrania czy drogich ozdób zbytniej wagi, ponieważ takie zachowanie jest zakazane przez Islam. Nie oceniajmy również ludzi po ich wyglądzie, bo Islam mówi, że człowiek, którego ubrania nie będą warte nawet jednej drachmy, może mieć duszę o wartości kwintali złota – i wtedy będzie miły Allahowi.

Pamiętajmy, że Islam zabrania mężczyznom noszenia jedwabnych ubrań czy złotych ozdób – zezwala się na to kobietom, ale również pod warunkiem, że nie będą popadały w przesadę. Prorok (PZN) przestrzegał kobiety przed blaskiem złota i drogich ubiorów, a innym razem powiedział, mówiąc zarówno o kobietach, jak o mężczyznach: Temu, kto za życia włożył swoje ubiory z przepychem, Allah włoży w Dniu Sądu Ostatecznego ubiór upokorzenia i zapali je Ogniem.

Inny hadis mówi, że Prorok (PZN) podszedł do mężczyzny, który nosił drogocenny, złoty pierścień, zdjął mu go z palca i wyrzucił, mówiąc: Niektórzy ludzie zakładają Ogień na własną rękę. Później znajomi tamtego człowieka radzili mu, żeby podniósł swój pierścień i wykorzystał go w jakiś sposób (na przykład sprzedał), ale on odpowiedział: Na Allaha, nawet bym go nie dotknął, po tym, jak Wysłannik Allaha go wyrzucił.

Podobnie Islam zakazuje meblowania mieszkania, w którym przejawiałby się przepych, używania srebrnych i złotych naczyń czy jedwabnej pościeli. Zdarza się, że ludzie przytaczają pewien werset z Qur’anu, który mówi: „O synowie Adama! Bierzcie wasze ozdoby na każde miejsce modlitwy…” (Al-Araf – Wzniesione Krawędzie – ajat 31.) Nie oznacza to w żadnym wypadku, że do modlitwy mamy ubierać się w drogie ubrania czy cenną biżuterię; większość uczonych uważa, że „ozdoby” należy tutaj rozumieć jako ubrania zasłaniające ten obszar ciała, którego nie powinnniśmy pokazywać (awra), więc te słowa Allaha przypominają nam o konieczności zadbania o odpowiedni strój, kiedy chcemy stanąć do modlitwy, a także o tym, że powinniśmy wtedy mieć na sobie ładne ubranie – takie, które nas zdobi, jednak bez przepychu czy nieprzyzwoitości.

Podobna skromność powinna obowiązywać nas, jeśli chodzi o jedzenie. Prorok ? zalecał, żeby muzułmanie jedni tylko wtedy, kiedy będą głodni, unikał także wyszukanych potraw czy nadmiernego objadania się. Warto dodać, że okres dżahilliji bardzo często był kojarzony z powszechnym wśród Arabów nieumiarkowaniem w jedzeniu i w piciu, dlatego Prorok (PZN) chciał, żeby Islam cechował się umiarkowaniem w tych czynnościach (nie mówiąc oczywiście już o przestrzeganiu zakazu jedzenia tego, co haram).

Opowiadał Dżabir, że na uczcie weselnej Alego i Fatimy gości częstowano winogronami i daktylami, a łoże zastępowała skóra barana.

Jeśli już mowa o weselu, pewien hadis Proroka (PZN) mówi: Najgorsze jedzenie weselne to takie, do którego nie ma dostępu biedny.

Pamiętajmy równocześnie, że Islam nawoływał do umartwiania się czy do zbytniej ascezy. Allah w 87. wersecie Sury Al-Ma’ida (Stół zastawiony) mówi, co znaczy (wg J. Bielawskiego): „O wy, którzy wierzycie! Nie zakazujcie dobrych rzeczy, które Allah uznał za dozwolone dla was, i nie przebierajcie miary. Zaprawdę, Allah nie miłuje tych, którzy są występni!”

Ten werset pokazuje nam jasno, że jeżeli będziemy zakazywali (innym lub sobie) zaopatrzenia, które dostaliśmy od naszego Stwórcy, znajdziemy się między ludźmi występnymi.

Nie możemy być ludźmi, którzy kierują się tylko żądzami, pokusami, przepychem vczy chęcią zapełnienia brzucha, ale życie doczesne (ad-dunja) też jest jednym z darów Allaha dla człowieka i nie powinniśmy tego daru lekceważyć. Allah w Surze Al-Baqarah (ajaty 200. do 202., w znaczeniu wg J. Bielawskiego) mówi: „Wśród ludzi są tacy, którzy mówią: 'Panie nasz! Daj nam na tym świecie!’ Ale taki nie będzie miał udziału w życiu ostatecznym. Wśród nich są też tacy, którzy mówią: 'Panie nasz! Daj nam na tym świecie dobro i w życiu ostatecznym dobro! I uchroń nas od kary Ognia!’ Oni będą mieli udział w tym, co zarobili. A Allah jest szybki w rachunku!”

Autor: Abd ul-Karim