1. Państwo, kultura i piśmiennictwo Arabów. Najdalej na wschód wysuniętym obszarem, gdzie się przechowało dziedzictwo kultury hellenistycznej, była rozległa kraina zamieszkała przez Arabów. Arabowie rozproszeni w liczne plemiona koczownicze i rolnicze, zamieszkujący Półwysep Arabski, stali się twórcami olbrzymiego państwa, sięgającego od pogranicza Turkiestanu poprzez Afrykę północną i Sycylię aż do Hiszpanii. Leżące w środkowej części […]

Zaledwie 15 km wód Morza Śródziemnego dzieli Jabal Musa w Maroku od wystającej z wody na południowym cyplu Hiszpanii bliźniaczej skały – Gibraltaru. W dawnych czasach nazywane były one Słupami Herkulesa – były to najbardziej wysunięte na zachód granice znanego świata. W 711 r. Tariq ibn Ziyad wyruszył przez cieśninę ze swoją dwunastotysięczną armią muzułmańskich […]

Jerozolima przed nadejściem krzyżowców, była miejscem kwitnącego handlu, uczonych i madras. Krzyżowcy zniszczyli całe to bogactwo, a przede wszystkim – naukę. Pomimo pewnej poprawy, która nastąpiła po odzyskaniu miasta przez Salah-ud-dina (Saladyna), w 1187 r. (ery chrześcijańskiej), miasto już nigdy nie powróciło do swej dawnej świetności, działalności naukowej i podobnie jak reszta świata muzułmańskiego, zaczęło […]

Biblioteki. Zarówno artyści rzemieślnicy, pracujący nad zewnętrzną szatą książki, jak też kopiści, poeci i naukowcy skupiali się w takich centrach, jak szkoły, meczety i dwory władców. Tam też powstawały biblioteki. Bagdad, stolica dynastii Abbasydów, pod koniec swego rozkwitu (1258) posiadał 36 bibliotek publicznych. Kalif Harun ar – Raszyd (wiek VIII) i syn jego al – […]

Trzeba było lat ponad tysiąc, zanim świat zachodni przyjął te burzycielskie nowinki. „Urodziłem się i wychowałem wśród pól i wśród oraczy; sam prowadzę swoje sprawy i swoje gospodarstwo, odkąd ustąpili mi miejsca posiadacze dóbr, z których ja teraz korzystam. Otóż nie umiem rachować ani na żetonach! (1 W przytoczonym tekście Montaigne’a użyte jest tu starofrancuskie […]

Księga Wody (Kitab al-Ma’a) to pierwsza encyklopedia medycyny, której hasła zostały ułożone w porządku alfabetycznym. Bierze ona swoją nazwę od pierwszego hasła, którym była Al-Ma’a (woda). Jej autorem był Abu Mohammed Abdellah Ibn Mohammed Al-Azdi, znany jako Ibnu Al-Thahabi (zmarł w 1033 roku ery chrześcijańskiej, 466 roku Hidżry w Walencji, w Al – Andalus). Urodził […]

Historia średniowiecza zanotowała niebywałą, zbrojną ekspansję świata arabskiego zaledwie w kilka lat po śmierci Mahometa w 632 r. Armie arabskie (! muzułmańskie) pod zielonym sztandarem Proroka zwycięsko wychodziły ze starć zbrojnych zarówno z Persami jak i armiami rzymskimi. Ekspansja arabska (! muzułmańska) przez północną i Afrykę rozszerzyła się na prawie cały Półwysep Iberyjski. Można spotkać […]

Albukasis, urodzony niedaleko Kordoby w 936 r. n. e., był jednym z największych chirurgów swoich czasów. Jego encyklopedia chirurgii była używana jako standardowa pozycja w tej dziedzinie we wszystkich europejskich uniwersytetach przez ponad pięć stuleci. Muzułmańscy naukowcy, jak Avicenna, Al-Razi i Zahrawi Abul-Qasim (również znany jako Albukasis lub Al-Zahrawi) znajdują się wśród pionierów dziedziny medycyny. […]

W XI w. Toledo szczyciło się rozwojem nauk ścisłych. Żyli tam matematycy, jak al-Waqqadi i al-Tugibi; geometrycy: Ibn Al-Attar i Ibn Hamis, którzy byli również astronomami. Pośród tych znakomitych postaci był również Muhammad Bin Assafar. W 1029 r. utworzył on astrolabium, które wieki później zostało odnalezione w kolekcji Sprenger’a. Następnie zostało przekazane Bibliotece Państwowej w […]

Przez ponad dwanaście wieków Al-Qarałijjin był jednym z przodujących centrów nauki w świecie muzułmańskim. Założyła go w 859 roku (ery chrześcijańskiej) Fatima Al-Fihri, która wyemigrowała wraz ze swoim ojcem Mohammedem Al-Fihrim z Qairałan (Tunezja) do Fezu. Dołączyli oni do społeczności złożonej z innych emigrantów z Qairałan, która zamieszkiwała zachodnią dzielnicę miasta. Społeczność tą określano mianem […]