Z dziejów średniowiecznej astronomii w muzułmańskiej części świata

Twórcę nowoczesnej astronomii, Mikołaja Kopernika, dzieli od Ptolemeusza bardzo długi okres czasu, bo aż 1400 lat. Wiemy, że największym osiągnięciem Kopernika było pozbawienie Ziemi centralnego położenia we wszechświecie i uznanie jej za jedną z planet, biegnących dokoła Słońca, które miało stanowić nieruchomy środek świata. Zastanawiając się nad przewrotem, jaki w nauce został dokonany przez Kopernika, […]

Więcej

Muzułmańskie instytucje naukowe za czasów Państwa Muzułmańskiego

1. Al-Katatib: Jest to liczba mnoga słowa kuttab i było to miejsce, gdzie uczono się pisma Qur’anu oraz liczenia. Katatib znajdowały się we wszystkich miastach i wsiach Państwa Muzułmańskiego. 2. Meczety: Uczeni w Qur’anie i Sunnie prowadzili koła nauki w głównych meczetach, gdzie przesiadywali i uczyli, lub dyskutowali o sprawach: fiqhu, tafsirze, języku i wielu […]

Więcej

Książka arabska jako przekaźnik starożytnej kultury Grecji i Bliskiego Wschodu

1. Państwo, kultura i piśmiennictwo Arabów. Najdalej na wschód wysuniętym obszarem, gdzie się przechowało dziedzictwo kultury hellenistycznej, była rozległa kraina zamieszkała przez Arabów. Arabowie rozproszeni w liczne plemiona koczownicze i rolnicze, zamieszkujący Półwysep Arabski, stali się twórcami olbrzymiego państwa, sięgającego od pogranicza Turkiestanu poprzez Afrykę północną i Sycylię aż do Hiszpanii. Leżące w środkowej części […]

Więcej

Złoty wiek Hiszpanii pod panowaniem Maurów

Zaledwie 15 km wód Morza Śródziemnego dzieli Jabal Musa w Maroku od wystającej z wody na południowym cyplu Hiszpanii bliźniaczej skały – Gibraltaru. W dawnych czasach nazywane były one Słupami Herkulesa – były to najbardziej wysunięte na zachód granice znanego świata. W 711 r. Tariq ibn Ziyad wyruszył przez cieśninę ze swoją dwunastotysięczną armią muzułmańskich […]

Więcej

Jerozolima przed nadejściem krzyżowców

Jerozolima przed nadejściem krzyżowców, była miejscem kwitnącego handlu, uczonych i madras. Krzyżowcy zniszczyli całe to bogactwo, a przede wszystkim – naukę. Pomimo pewnej poprawy, która nastąpiła po odzyskaniu miasta przez Salah-ud-dina (Saladyna), w 1187 r. (ery chrześcijańskiej), miasto już nigdy nie powróciło do swej dawnej świetności, działalności naukowej i podobnie jak reszta świata muzułmańskiego, zaczęło […]

Więcej

Biblioteki w świecie muzułmańskim

Biblioteki. Zarówno artyści rzemieślnicy, pracujący nad zewnętrzną szatą książki, jak też kopiści, poeci i naukowcy skupiali się w takich centrach, jak szkoły, meczety i dwory władców. Tam też powstawały biblioteki. Bagdad, stolica dynastii Abbasydów, pod koniec swego rozkwitu (1258) posiadał 36 bibliotek publicznych. Kalif Harun ar – Raszyd (wiek VIII) i syn jego al – […]

Więcej

Matematyka arabska: Złoty wiek islamu i wahania Europy

Trzeba było lat ponad tysiąc, zanim świat zachodni przyjął te burzycielskie nowinki. „Urodziłem się i wychowałem wśród pól i wśród oraczy; sam prowadzę swoje sprawy i swoje gospodarstwo, odkąd ustąpili mi miejsca posiadacze dóbr, z których ja teraz korzystam. Otóż nie umiem rachować ani na żetonach! (1 W przytoczonym tekście Montaigne’a użyte jest tu starofrancuskie […]

Więcej

Księga Wody – Kitab al-Ma’a

Księga Wody (Kitab al-Ma’a) to pierwsza encyklopedia medycyny, której hasła zostały ułożone w porządku alfabetycznym. Bierze ona swoją nazwę od pierwszego hasła, którym była Al-Ma’a (woda). Jej autorem był Abu Mohammed Abdellah Ibn Mohammed Al-Azdi, znany jako Ibnu Al-Thahabi (zmarł w 1033 roku ery chrześcijańskiej, 466 roku Hidżry w Walencji, w Al – Andalus). Urodził […]

Więcej

Rozwój poglądów na budowę oka w medycynie arabskiej

Historia średniowiecza zanotowała niebywałą, zbrojną ekspansję świata arabskiego zaledwie w kilka lat po śmierci Mahometa w 632 r. Armie arabskie (! muzułmańskie) pod zielonym sztandarem Proroka zwycięsko wychodziły ze starć zbrojnych zarówno z Persami jak i armiami rzymskimi. Ekspansja arabska (! muzułmańska) przez północną i Afrykę rozszerzyła się na prawie cały Półwysep Iberyjski. Można spotkać […]

Więcej

Arabski chirurg – Albukasis (Al-Zahrawi)

Albukasis, urodzony niedaleko Kordoby w 936 r. n. e., był jednym z największych chirurgów swoich czasów. Jego encyklopedia chirurgii była używana jako standardowa pozycja w tej dziedzinie we wszystkich europejskich uniwersytetach przez ponad pięć stuleci. Muzułmańscy naukowcy, jak Avicenna, Al-Razi i Zahrawi Abul-Qasim (również znany jako Albukasis lub Al-Zahrawi) znajdują się wśród pionierów dziedziny medycyny. […]

Więcej